Lo âu đôi khi chỉ là chuyện bình thường

Khi nghĩ đến lo âu, có lẽ hầu hết chúng ta có xu hướng tìm cách thức nào đó để loại bỏ cảm xúc này càng nhanh càng tốt. Tuy nhiên, lo âu có thực sự hoàn toàn tiêu cực? Hãy cùng ECHO MEDI tìm hiểu và phân tích sâu hơn liệu rằng lo âu có thể mang đến cho chúng ta những góc nhìn tích cực nào khác trong cuộc sống.

Lo âu là một cảm xúc

Cảm xúc là những phản ứng tinh thần có ý thức của con người khi đối diện với các sự kiện, tình huống hoặc trải nghiệm. Phản ứng này thường đi kèm với các phản ứng về mặt sinh lý và hành vi. Đây là hệ thống tín hiệu cho chúng ta biết về những gì đang xảy ra xung quanh mình, từ đó con người có những phản ứng để đối diện và thích nghi với môi trường đó. Lo lắng có thể giúp ta né tránh được nguy hiểm hay vui vẻ giúp ta duy trì mối quan hệ tích cực với người khác.

Chính vì thế lo âu cho chúng ta những tín hiệu cảnh báo giúp chúng ta phản ứng với những tình huống đe dọa và tìm cách đáp ứng phù hợp. Cảm xúc này là một cảm xúc không thể thiếu được trong đời sống con người bởi tác động của nó là không nhỏ đến với việc thích nghi với các sự kiện diễn ra. Ví dụ như trước một cuộc gặp quan trọng, cảm giác lo lắng có thể là động lực giúp cá nhân có thể chuẩn bị kỹ hơn, nhờ đó làm tăng cơ hội thành công.

Khi nào thì chúng ta lo âu?

Cảm xúc lo âu là một cảm xúc không thể thiếu được trong đời sống con người.

Trong cuộc sống có khá nhiều tình huống khiến chúng ta có thể xuất hiện cảm xúc lo âu. Có thể kể đến những tình huống như sau: 

•  Khi gặp những tình huống bất ngờ hoặc không thể kiểm soát: những sự kiện này khiến chúng ta cảm thấy lo âu vì thiếu sự chuẩn bị trước đó, ví dụ: tai nạn, thiên tai,... Những tình huống như vậy lo âu xuất hiện để có thể nhắc nhở chúng ta cảnh giác, tìm cách đối phó và xử lý khó khăn tốt nhất.

•  Khi trải nghiệm những sự thay đổi lớn: chuyển nhà, chuẩn bị nhận việc, kết hôn, sinh con, các thay đổi về sức khỏe. Lo âu xuất hiện như là cách đánh dấu một cột mốc quan trọng gắn liền với một sự bắt đầu của một chức năng và trách nhiệm mới mà các nhân phải đối diện.

•  Khi đối diện với sự kiểm tra, đánh giá,...: Đây là trường hợp rất thường xuyên xảy ra lo âu. Cảm giác này xuất phát từ áp lực phải đạt kết quả tốt hoặc đáp ứng các tiêu chuẩn được đặt ra. Khi có bất kỳ tiêu chuẩn nào thì sẽ kéo theo lo sợ thất bại, sợ không đạt được kỳ vọng của bản thân hoặc của người khác.

Lo âu đóng vai trò gì trong đời sống con người?

Vai trò của lo âu

Lo âu là một phần không thể nào thiếu được trong đời sống con người. Cảm xúc này cho chúng ta những tín hiệu cảnh báo, giúp chúng ta có thể chuẩn bị tốt nhất để ứng phó với các tình huống có thể gây trở ngại. Tiếp đến lo âu cũng là yếu tố thúc đẩy động lực và hiệu quả xử lý công việc. Tình trạng chủ quan, không tập trung vào công việc cũng giảm bớt đi phần nào nếu như chúng ta lo âu vừa phải. Ngoài ra lo âu cũng là yếu tố thúc đẩy động lực và hiệu quả trong công việc. Khi chúng ta lo lắng về một nhiệm vụ hoặc trách nhiệm nào đó, ta sẽ có xu hướng dành nhiều thời gian và công sức hơn để thực hiện.

Khi nào thì lo âu trở nên bất thường?

Lo âu quá mức

Ranh giới giữa cảm xúc lo âu và lo âu quá mức đôi khi cũng khá mong manh. Tuy nhiên chúng ta vẫn có thể có một vài dấu hiệu lưu ý dựa trên mức độ, thời gian kéo dài và đặc biệt nhất là ảnh hưởng của lo âu đến với cuộc sống con người. Nếu lo âu kéo dài trong nhiều tuần, thậm chí nhiều tháng liền với mức độ khó kiểm soát được. Đồng thời gây ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống hằng ngày, các mối quan hệ và khả năng làm việc của cá nhân. 

Một số triệu chứng lo âu mà bạn không nên bỏ qua gồm:

•  Cảm giác lo lắng và sợ hãi: Luôn cảm thấy e sợ về những điều không may có thể xảy ra trong tương lai, hoặc cảm thấy "bực mình" mà không có lý do rõ ràng…

•  Căng thẳng và khó thư giãn: Cảm giác căng thẳng, bồn chồn, không thể thư giãn và có thể đi kèm với run rẩy.

•  Phản ứng của hệ thần kinh tự chủ quá mức: Các biểu hiện như choáng váng, đổ mồ hôi, nhịp tim đập nhanh, thở dồn dập, và khô miệng… kéo dài có thể là dấu hiệu của lo âu quá mức.

Tóm lại là cảm xúc tự nhiên giúp con người chuẩn bị và ứng phó với tình huống khó khăn. Ở mức độ vừa phải, lo âu tăng động lực và sự tập trung. Tuy nhiên, nếu quá mức, nó có thể gây căng thẳng, ảnh hưởng đến sức khỏe. Do đó, kiểm soát lo âu hợp lý là cần thiết để tận dụng lợi ích của cảm xúc này.

CVTL. Dương Ngọc Bích Trâm